Aspirynę i leki przeciwbólowe można kupić w kiosku, na stacji benzynowej, a nawet przy kasie w supermarkecie. Można więc odnieść wrażenie, że takie leki wolno przyjmować bez ograniczeń, ale nie jest to prawda. Zanim połkniemy lek, sprawdźmy, jakie ma składniki i na jaką dolegliwość pomaga. Co zawierają leki przeciwbólowe i jak bezpiecznie je stosować?
Rodzaje leków przeciwbólowych
Leki przeciwbólowe zwykle różnią się głównym składnikiem. Najbardziej popularne to paracetamol, kwas acetylosalicylowy, ibuprofen, naproksen, metamizol i diklofenak. Poza paracetamolem, wszystkie te substancje należą do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Mają trzy działania: likwidują ból, stan zapalny oraz obniżają gorączkę, ale każda z nich działa nieco inaczej.
Najczęściej stosowanym lekiem przeciwbólowym jest paracetamol. Stosuje się go na bóle mięśni, stawów, kości, zębów, głowy (w tym migrenowe), nerwobóle, bóle miesiączkowe, stany gorączkowe, a także ból po zabiegach stomatologicznych i chirurgicznych. Niesteroidowe leki przeciwzapalne to te leki przeciwbólowe, które poleca się w chorobie zwyrodnieniowej stawów, reumatoidalnym zapaleniu stawów, po urazach, a także w stanach zapalnych ścięgien, więzadeł, mięśni i torebek stawowych. Lek działa przeciwbólowo już po 30 minutach od zażycia, a działanie utrzymuje się przez 4-6 godzin.
Zasady stosowania leków przeciwbólowych
Przed zażyciem leku, dokładnie przeczytajmy dołączoną do niego ulotkę. Znajdziemy w niej informacje o tym, jak stosować dany specyfik, ile tabletek można zażyć jednorazowo i maksymalnie w ciągu całej doby. Jest też podany odstęp między kolejnymi dawkami. Przy większości leków przeciwbólowych jednorazowo wolno zażyć 1-2 tabletki, a po kolejną dawkę można sięgnąć najwcześniej za 4 godziny. Leki przeciwbólowe nie są obojętne dla śluzówki żołądka i dwunastnicy. Mogą ją podrażniać i powodować dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Preparaty zawierające kwas acetylosalicylowy, ibuprofen i diklofenak zażywa się po posiłku. Leki najlepiej popijać szklanką wody. Powlekanych tabletek nie wolno popijać mlekiem ani jogurtem, gdyż mogą spowodować przedwczesne rozpuszczenie się otoczki tabletki i podrażnienie śluzówki żołądka.
Jakie są objawy przedawkowania leków przeciwbólowych?
Pamiętajmy, że przekroczenie dawki leków przeciwbólowych nie zwiększy siły działania leku, ale może nasilić działania niepożądane. Przedawkowanie paracetamolu doprowadza do niewydolności wątroby, a w skrajnych przypadkach do martwiczego uszkodzenia wątroby. Pierwsze objawy to nudności i wymioty, ból głowy, biegunki i drgawek. Może dojść również do śpiączki. Maksymalna dawka ibuprofenu dla osoby dorosłej wynosi 1,2 g, pod kontrolą lekarza może być jednak nieco wyższa. Przy spożyciu zbyt dużej dawki ibuprofenu możliwe jest wystąpienie nudności, bólu brzucha i biegunki. Do objawów przedawkowania aspiryny zalicza się nudności, wymioty, szum w uszach oraz zawroty głowy, a także nadmierną senność. Przy poważnym zatruciu pojawia się wysoka temperatura, osłabienie, omamy oraz halucynacje oraz drgawki. Kiedy źle się czujemy, wtedy musimy udać się do apteki, gdzie jej pracownik poleci odpowiednie leki przeciwbólowe. Pamiętajmy, by przyjmować je zgodnie z zalecaniami lekarza lub farmaceuty i nie spożywać ich bez umiaru, gdyż jest to zagrożeniem dla zdrowia, a czasami także życia.